ADLİ ANTROPOLOJİ

Adli Tıp, son yıllarda Ülkemizde birçok bilim dalıyla birlikte çalışan ve önemini giderek artıran bir bilim dalı haline gelmiştir.  Adli Tıpla birlikte çalışmalarını sürdüren ve temelini iskeletlerin kimliklendirilmesi çalışmalarından alan önemli bilim dallarından bir tanesi de Adli Antropolojidir.  Adli Antropoloji, ölüm sonrası insan iskelet  kalıntılarının tanımlanmasıyla birincil olarak ilgilenen Fizik Antropolojinin bir dalıdır.  Genel olarak kimliklendirmeye yardımcı olmak amacıyla insan iskeletlerinin temel biyolojik profillerini ortaya koyar.  Bu biyolojik profil genellikle yaş, cinsiyet, boy, köken ve ölüm sonrası değişimleri kapsar ve  aynı zamanda pozitif kimliklendirme için ek bazı bilgileri de sağlayabilir.  

Bunlar ise el kullanımı ve buna bağlı ellerde meydana gelen değişimlerin iskelet üzerindeki izleri ya da bazı davranış biçimlerinin vücutta meydana getirdiği değişikliklerle ilgili göstergeleri (at binicisi olma, pipo kullanma gibi) kapsar.  Adli Antropolojik çalışmalar travmaları ve bunların oluşumuna yol açan nedenleri ve aletleri de içeren bilgileri elde etmemizi sağlar.  Tüm bunların yanı sıra Adli Antropoloji aynı zamanda patologlara ve araştırmacılara ölüm şeklinin ve sebebinin belirlenmesinde de yardımcı olur.  Adli Antropoloji aynı zamanda doğal felaketler, uçak kazası ve savaşlarda ölenlerin tanımlanmalarında başvurulan çok önemli bir bilim dalı haline gelmiştir.

Adli Antropoloji çalışmalarında insan iskelet kalıntıları bulunduğunda yanıtlanması gereken belli başlı soruları şu şekilde sıralamak mümkündür;

Kalıntı bir kemik midir?  Adli antropolojinin temel çalışma alanı iskelet biyolojisi ve osteoloji olduğu için kalıntıların bir kemik olup olmadığı çok yüksek bir yüzdeyle doğru olarak tanımlanabilir. 

Kemik ya da kemikler insana mı aittir?  Adli Antropolojinin temel çalışma alanı iskelet biyolojisi olduğu için, kalıntıların bir insana ait olup olmadığı çok yüksek bir yüzdeyle doğru olarak belirlenebilir.

Kemikler kaç bireye aittir?  Bazı durumlarda birden fazla bireye ait kemikler bir arada bulunabilir.  Bu durumda birey sayısının tespit edilmesi gerekir.

Buluntu bir erkeğe mi, yoksa bir kadına mı aittir?  Adli Antropoloji çalışmalarının en önemli çalışmalarından bir tanesi, bireyin cinsiyetinin doğru olarak tayin edilmesidir.  Bulunan iskeletin ya da kemiğin cinsiyeti farklı teknikler kullanılarak hem morfolojik (kafatasının ve leğen kemiğinin kadın ve erkekte gösterdiği morfolojik farklar) hem de metrik olarak (diskriminant analizi) tayin edilebilmektedir.

Birey kaç yaşında ölmüştür?   İnsan iskeletleri üzerinde yapılan önemli çalışmalardan bir diğeri ise, bireyin kaç yaşında yaşamını yitirdiğinin tahmin edilmesidir.  Yaş tahmini için geliştirilen metotlar kullanılarak (bebek, çocuk ve erişkinler için ayrı ayrı olmak üzere) bireyin yaşı tahmin edilmektedir.

Boy uzunluğu ne kadardır?  Fiziksel yapının belirlenmesinde kullandığımız  boy uzunluğu, Farklı kemiklerin ölçülerinden yararlanarak regresyon denklemleri aracılığı ile hesaplanabilmektedir.  Eğer iskeletin bütünlüğü bozulmamışsa anatomik metotla, iskeletin bütünlüğü bozulmuşsa matematiksel metotla, boy uzunluğu hesaplanabilmektedir.

Hangi ırka aittir?  İskelette ırksal morfolojik özelliklerin tanımlanmasının güçlüğüne rağmen (günümüz toplumları oldukça karışmıştır), vücudun gösterdiği temel morfolojik özellikler ve metrik veriler değerlendirilerek bireyin ait olduğu ırk tespit edilmektedir. 

Kemiklere yansımış patolojik bir bulgu ya da bulgular var mıdır?  Kemiğe yansımış bütün patolojik ve travmatik değişmeler, sebepleri ve özellikleriyle birlikte tanımlanmaktadır.

İskeletin bulunduğu alan, iskelet kaldırıldıktan sonra elenmiş ve kontrol edilmiş midir?  İskeletin bulunduğu alan iskeletin kaldırılmasından sonra çok iyi incelenmeli, farklı açılardan  fotoğrafları çekilmeli ve gerekirse bu alan elenmelidir.  Toprak içinde görülemeyen, iskeletin tanımlanmasında kullanılabilecek bilgiler bu şekilde ortaya çıkarılabilmektedir. 

Birey ya da bireylerin kimliklendirilebilmesi için detaylı kayıt işlemleri ve etiketlenmesi yapılmış mıdır?     Bulunan iskeletin tanımlanmasının yapılabilmesi için elde edilen bütün verilerin kayıt edilmesi  ve etiketlenmesi gerekmektedir.  Daha sonra başvurulması gereken bir bilgi olursa kayıt altında tutulan veriler kullanılabilir.







Copyright © 2022. All Rights Reserved.